HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG MÁY HÀN ỐNG HDPE VÀ PHỤ KIỆN ĐẦY ĐỦ VÀ CHI TIẾT NHẤT

Trong tài liệu này sẽ có nhiều chỗ đặt dấu hiệu cảnh báo an toàn. Khi bạn nhìn thấy dấu hiệu này, cần đọc kỹ nội dung cảnh báo. AN TOÀN LÀ TRÊN HẾT

Bạn sẽ nhìn thấy dấu hiệu an toàn này đi kèm các từ DANGER, WARNING và CAUTION

Nếu để xảy ra tình huống nguy hiểm này có thể dẫn đến thương tật nhẹ.

CHÚ Ý và QUAN TRỌNG

CHÚ Ý: Có thể giúp bạn tránh làm những điều có thể gây nguy hiểm đến máy móc thiết bị hoặc tài sản của người khác. Cụm từ này cũng có thể được dùng để cảnh báo những hành động không an toàn

QUAN TRỌNG: Có thể giúp bạn thực hiện công việc tốt hơn hoặc tiến hành công việc một cách dễ dàng hơn

An toàn là vô cùng quan trọng. Báo cáo bất cứ thứ gì bất thường mà bạn ghi nhận được trong qúa trình vận hành.

Lắng nghe các tiếng đập, tiếng va chạm, tiếng lách cách, tiếng rít, tiếng khí rò hay các tiếng động lạ khác

Ngửi các mùi lạ như nhựa cháy, cao su cháy, dầu sôi, khí ga, kim loại nóng, …

Cảm nhận tất cả các thay đổi trong quá trình máy hoạt động

Quan sát các vấn đề với dây điện, dây tín hiệu, cơ cấu chuyển động, đồ nối thủy lực và các chi tiết khác, …

Báo cáo bất cứ thứ gì bạn nhìn thấy, cảm thấy, ngửi thấy hoặc nghe thấy khác với những gì bạn biết hoặc bạn cho là chúng không an toàn.

Không được vận hành thiết bị hàn cho tới khi bạn đọc một cách cẩn thận và hiểu rõ phần “Thông tin An toàn” và “Hướng dẫn sử dụng máy hàn ống HDPE” của tài liệu này, và của cả những thiết bị khác có thể được dùng cùng thiết bị hàn trong quá trình thi công.

An toàn của bạn và của cả những người khác phụ thuộc vào sự cẩn thận và quyết định của bạn trong khi sử dụng thiết bị này.

Công ty Thuận Phát không thể đưa ra cụ thể tất cả các tình huống dẫn tới nguy hiểm có thể xảy ra, do đó các cảnh báo trong tài liệu này và trên máy không bao gồm tất cả các tình huống như trong thực tế. Do đó, bạn cần luôn luôn cảnh giác và bảo vệ bản thân bằng cách xem xét kĩ quy trình vận hành, công cụ dụng cụ, phương pháp thi công và chắc chắn chúng an toàn cho bản thân cũng như người khác. Bạn cũng cần chắc chắn rằng thiết bị sẽ không bị hỏng hóc hoặc rơi vào trạng thái mất an toàn do các phương pháp thi công hoặc sửa chữa, bảo dưỡng mà bạn áp dụng.

Đội mũ cứng, đi giày bảo hộ, đeo kính bảo hộ và các thiết bị bảo hộ tan toàn cá nhân khác.

Tháo các trang sức như vòng, nhẫn, đồng hồ và không mặc các quần áo rộng thùng thình hoặc để tóc dài, những thứ có thể gây khó khăn, cản trở trong quá trình sử dụng máy hàn ống HDPE.

Mặc dù áp suất thủy lực của máy là thấp so với một số thiết bị thủy lực khác, tuy nhiên vẫn cần nhớ rằng sự rò rỉ đột ngột của hệ thống thủy lực có thể gây ra các vết thương nặng có khi dẫn tới nguy hiểm tính mạng nếu áp lực đủ lớn.

Vận hành các chi tiết này trong các môi trường nguy hiểm (mỏ khí, có nhiều chất bắt lửa, …) mà không trang bị các kiến thức an toàn cần thiết có thể dẫn đến cháy nổ. Khi phải thi công trong các môi trường nguy hiểm, để mô tơ bơm ở khu vực an toàn bằng cách sử dụng dây dẫn dầu thủy lực kéo dài.

Luôn luôn chắc chắn là hệ thống điện được nối đất. Khi bạn làm việc trong môi trường ẩm ướt với các thiết bị điện, việc nối đất triệt để có thể giảm thiểu tối đa khả năng bị điện giật.

Kiểm tra thường xuyên dây điện, ổ cắm và các chi tiết khác. Các chi tiết bị hỏng, hở cần được thay thế và sửa chữa bởi các kỹ thuật viên có chuyên môn về điện. Không được kéo, treo các thiết bị điện bằng dây điện của chúng

CHÚ Ý: Luôn luôn sử dụng đúng nguồn điện như được yêu cầu trên thiết bị hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

CHÚ Ý: Ngắt máy ra khỏi nguồn điện trước khi có ý định sửa chữa hoặc điều chỉnh máy

Bộ kẹp ống bằng thủy lực hoạt động dưới áp lực cao. Bất cứ thứ gì bị kẹp trong hệ thống chuyển động thủy lực sẽ bị nghiền nát. Lưu ý để các ngón tay, ngón chân, cánh tay, chân và đầu khỏi khu vực kẹp. Khi kiểm tra độ đồng tâm của ống chỉ nên sử dụng bút chì hoặc các vật tương tự, tránh đưa tay vào kiểm tra trực tiếp.

Lưỡi dao bào ống rất sắc. Không bao giờ được thử chạm vào lưỡi dao khi chi tiết bào ống đang chạy. Trong quá trình vận hành hoặc sử dụng thiết bị, luôn luôn cẩn thận với các lưỡi dao này

CHÚ Ý: Ngắt điện khỏi máy bào và tháo lưỡi dao khỏi máy trước khi tiến hành bảo dưỡng, sửa chữa hay điều chỉnh

Thiết bị gia nhiệt rất nóng và có thể làm cháy áo cũng như bỏng da. Giữ thiết bị gia nhiệt trên đế cách nhiệt kèm theo hoặc dùng chăn cách nhiệt phủ lên khi không sử dụng đồng thời sử dụng một cách cẩn thận khi gia nhiệt ống

CHÚ Ý: Dùng vải sạch bằng các chất liệu tự nhiên như cotton để làm sạch mặt gia nhiệt (tránh dùng các loại vải tổng hợp từ nhựa hoặc cao su)

Tuân theo quy trình một cách cẩn thận, và bám sát theo tất cả các thông số thi công.

Việc vận hành sai quy trình có thể dẫn tới mối hàn kém.

CHÚ Ý: Nhiệt độ gia nhiệt sai có thể dẫn tới mối hàn kém. Kiểm tra nhiệt độ bề mặt gia nhiệt thường xuyên với nhiệt kế và điều chỉnh khi cần. Đồng hồ đo nhiệt trên thiết bị gia nhiệt biểu thị nhiệt độ bên trong và chỉ nên dùng để tham khảo

Đặt máy hàn trên bề mặt phẳng nhất có thể (không bị nghiêng, không bị gồ ghề). Nếu phải đặt máy trên bề mặt nghiêng, chắc chắn bề mặt không trơn trượt và ổn định. Nếu cần phải có vật kê, chặn để tránh máy trôi, trượt. Một số điều khiện không ổn định có thể nêu ví dụ như: Băng, tuyết, bùn, nhiều rêu.

Để vận hành an toàn, không bao giờ được đặt máy trên bề mặt nghiêng quá 30%

(*) Chỉ có ở các mẫu máy hàn có cơ cấu kẹp ống bằng thủy lực. Ở các mẫu kẹp cơ sẽ sử dụng cơ cấu trục ren trực tiếp trên khung kẹp ống để thay thế.

Lựa chọn các bản má kẹp tương ứng với loại ống cần hàn

Vệ sinh sạch sẽ cả trong và ngoài đầu ống chuẩn bị hàn. Mở hàm kẹp phía trên và đặt ống vào hàm dưới của bộ kẹp đã được lắp đầy đủ má kẹp tương ứng. Lưu ý để đầu ống chìa ra khỏi bộ kẹp khoảng 2 đến 3 cm.

Đóng hàm trên của bộ kẹp xuống nhưng chưa được xiết chặt

Đặt đầu gá ở xa (số 1) của máy bào vào thanh trượt của khung kẹp sau đó hạ đầu gá ở gần (số 2) của máy bào vào thanh trượt.

Khi máy bào nằm đúng vị trí, sử dụng tay quay (máy kẹp cơ) hoặc cần điều chỉnh (máy kẹp điện) để đẩy hai đầu ống về gần máy báo, quan sát khoảng cách giữa đầu ống và máy bào để đảm bảo đầu ống sẽ được gọt phẳng. Xiết bulông giữ hàm kẹp ống để đảm bảo ống không thể di chuyển nhưng không bị biến dạng.

Máy bào phải được khởi động cho quay trước khi ống được đẩy vào tiếp xúc với lưỡi dao bào. Sử dụng tay quay hoặc cần gạt để ép hai đầu ống vào máy bào. Sau khi hai mặt ống đã được bào phẳng, tắt máy bào và chờ cho lưỡi dao dừng hẳn. Quay tay quay hoặc cần gạt ngược lại để đẩy hai đầu ống ra xa khỏi máy bào. Nhấc máy bào ra khỏi khung, lưu ý tránh không để máy bào va vào đầu ống. Nếu sau khi bào phẳng mà đầu ống không nhẵn mịn, yêu cầu làm lại bước đặt ống vào máy bào

Đưa hai đầu ống lại gần nhau, sử dụng lực hợp lý để hai ống không bị đẩy ra. Kiểm tra độ khít và đồng tâm của ống sau khi bào đầu. Nếu hai cây ống chỉ lệch tâm nhẹ thì có thể xiết chặt bulông kẹp ống ở góc cao hơn để ép ống xuống. Lưu ý  là hai ống không được lệch nhau quá 10% độ dày thành ống để đảm bảo độ bền mối nối.

Chú ý: Khi kẹp ống, không được vặn bulông kẹp quá chặt, có thể dẫn tới hỏng máy. Cần quan sát khoảng cách giữa má kẹp trên và má kẹp dưới. Khi kẹp ống để kiểm tra, cần kẹp với áp lực tương tự khi hàn nối để kiểm tra xem ống có bị trượt không. Nếu xảy ra hiện tượng trượt, quay lại bước gá ống lên máy.

Cài đặt sai nhiệt độ gia nhiệt có thể dẫn tới sự không đảm bảo chất lượng mối hàn. Kiểm tra nhiệt độ bàn gia nhiệt thường xuyên tại nhiều điểm với nhiệt kế để có những điều chỉnh thích hợp. Nhiệt độ bề mặt tấm gia nhiệt phải trong  khoảng  từ  205 C  đến  tối  đa  235C      và  nhiệt độ tối ưu là 220 C

Quan trọng: Giơ le nhiệt trên bàn gia nhiệt hoạt động dựa trên nhiệt độ bên trong của máy và hơi khác so với nhiệt độ thực tế bề mặt. Do đó cần chỉnh núm xoay hợp lý kết hợp với đo nhiệt độ thực tế bề mặt tấm gia nhiệt để đạt được nhiệt độ bề mặt mong muốn.

Bàn gia nhiệt không có khả năng chống cháy nổ. Việc vận hành bàn gia nhiệt trong môi trường độc hại mà không có sự chuẩn bị an toàn cần thiết có thể dẫn đến cháy nổ và thương vong. Khi buộc phải thi công trong môi trường độc hại, bàn gia nhiệt nên được gia nhiệt ở điều kiện an toàn, sau đó ngắt điện trước khi đưa vào môi trường nguy hiểm để hàn.

Sử dụng vải sạch bằng chất liệu không bắt lửa để vệ sinh bề mặt bàn gia nhiệt

Bề mặt mạ bị bong, nhựa dích trên bề mặt bàn

gia nhiệt, bàn gia nhiệt bị bẩn có thể ảnh hưởng tới mối hàn.

Gia nhiệt ống

Khi bàn gia nhiệt vào vị trí ở giữa hai đầu ống. Kéo đầu ống (hoặc đầu phụ kiện) bằng một lực nhất định để đảm bảo hai đầu ống tiếp xúc hoàn toàn với bàn gia nhiệt. Lực tiếp xúc ban đầu chỉ nên duy trì trong thời gian ngắn và phải giảm đi nhưng không được làm mất sự tiếp xúc giữa bàn gia nhiệt và đầu ống. Lực tiếp xúc nên được giảm xuống khi nhìn thấy dấu hiệu nhựa chảy ra ở đầu ống. Giữ cho ống tiếp xúc với bàn gia nhiệt nhưng không dùng lực (có thể tác động một lực tì nhẹ để đảm bảo bề mặt ống tiếp xúc với bàn gia nhiệt), sẽ có lớp nhựa mềm bị đùn lên ở đầu ống. Tiếp tục gia nhiệt cho tới khi phần nhựa đùn lên đạt kích thước nhất định. Tối thiểu là tương đương với bảng bên

Sau khi gờ nhựa chảy đạt được kích thước thích hợp, tháo bàn gia nhiệt, nhanh chóng kiểm  tra hai đầu được gia nhiệt, phải có bề mặt phẳng, nhẵn và được hóa dẻo hoàn toàn. Nếu bề mặt nhựa chảy ra chấp nhật được, ngay lập tức kép cho hai đầu của hai cây ống sát vào nhau và sử dụng lực kết nối hợp lý để hai gờ nhựa chạm vào nhau và tạo ra gờ nhựa phè lên trên thành ống. Không được ép quá nhanh và mạnh.

Bề mặt nhựa chảy mà bị lõm vào là không đảm bảo, nó thể hiện có lực tác dụng trong quá trình gia nhiệt. Trong trường hợp này không được tiếp tục mà phải chờ cho đầu ống nguội và làm lại từ đầu

Bề mặt nhựa chảy bị lõm do khi gia nhiệt ép lực quá mạnh, không đảm bảo chất lượng mối hàn

Giữ cho mồi hàn đứng im dưới lực hàn cho tới khi mối nối nguội đi. Việc làm nguội dưới áp lực trước khi tháo ống ra khỏi máy hàn là khâu rất quan trọng để đạt chất lượng mối nối. Nguyên tắc là duy trì áp lực hàn ống và làm mát trong thời gian tối thiểu là 11 phút cho mỗi 14 mm độ dày thành ống. Tránh các ứng suất cao như kéo giãn, thi công hoặc bẻ gập thêm 30 phút hoặc hơn sau khi tháo ống ra khỏi máy hàn. Xem bảng thông số hàn để biết thêm chi tiết về thời gian làm mát.

Không được làm giảm thời gian làm mát bằng cách sử dụng nước, giẻ ẩm hoặc những biện pháp tương tự

Sau khi ống được làm mát hợp lý, tháo lỏng hàm kẹp ống và đưa ống ra ngoài và kiểm tra theo hướng dẫn kiểm tra mối hàn ở dưới.

 Nguyên tắc vàng: Nếu nghi ngờ, cắt ống ra và hàn lại

Gờ nhựa nổi lên khi hàn sẽ phè lên trên bề mặt cạnh ống và phải tương đối đều quanh vành ống. Gờ nhựa không cần thiết phải đều bằng nhau. Chỗ rãnh tạo ra bởi hai gờ nổi phải không được thấp hơn thành ống như trong hình.

Trong trường hợp hàn ống với phụ kiện ép phun, phần nhựa gồ lên ở phía phụ kiện có thể có hình dạng bất thường. Trong trường hợp phần gồ lên ở bên ống vẫn đều thì mối nối này vẫn có thể đảm bảo chất lượng.